“Cô ơi, dì ép con phải viết nhật ký nói xấu ông bà nội, cả bố và chính dì nữa. Bà bảo hôm đám giỗ sẽ bắt con mang ra đọc cho họ hàng nghe. Nếu con lỡ nói với bố, dì sẽ cho con nhịn cơm. Con sợ lắm…”
Đó là những dòng đầu tiên tôi lén viết ra, không phải trong cuốn sổ dì đưa, mà trong mảnh giấy nhét sâu dưới gối. Tôi chưa từng nghĩ tuổi thơ của mình lại phải sống bằng những bí mật u ám như thế.
Mẹ mất khi tôi vừa vào cấp hai. Bố cưới dì Hạnh chưa đầy một năm sau đó. Ngày bà bước vào nhà, tôi đã có một linh cảm chẳng lành. Dì không phải kiểu người hay cười, nhưng trước mặt bố lại dịu dàng như nước. Chỉ khi cửa đóng kín, dì mới lộ ra một khuôn mặt khác — sắt đá, lạnh lùng, thậm chí tàn nhẫn.
Ban đầu, dì sai tôi những việc nhỏ: rửa bát, quét nhà. Tôi nghĩ đó là bình thường. Nhưng rồi mọi chuyện vượt quá giới hạn. Một hôm, dì dúi vào tay tôi một cuốn sổ bìa xanh, giọng rít qua kẽ răng:
— Từ giờ, mỗi ngày mày phải viết nhật ký. Viết rằng ông bà nội keo kiệt, bố nhu nhược, dì độc ác… hiểu chưa?
Tôi ngỡ ngàng:
— Nhưng… sao con lại phải viết thế?
Dì nhếch mép:
— Để đến hôm giỗ, cả họ nghe mày đọc, rồi mày sẽ mang tiếng. Người ta sẽ nghĩ con cái nhà này bất hiếu, hỗn láo. Tao chỉ muốn xem mặt mũi ông bà mày khi bị chính cháu nội “bóc phốt”.
Tôi run bắn. Bố mà biết thì sao? Tôi lắp bắp:
— Nếu con kể với bố…
Chưa kịp dứt lời, cái tát nảy lửa đã in trên má. Dì gằn từng tiếng:
— Thử hé môi xem, tao cho mày nhịn cơm.
Từ hôm đó, bữa ăn trở thành nỗi ám ảnh. Mỗi lần ngồi vào mâm, dì lườm một cái là tôi nghẹn họng. Có hôm tôi thực sự bị bỏ đói, bụng sôi ùng ục, mắt hoa lên. Bố không hề hay biết. Ông đi làm về muộn, nhìn mâm cơm đã dọn sạch, chỉ hỏi qua loa:
— Con ăn chưa?
Tôi gật, mà cổ họng nghẹn cứng.
Đêm về, tôi trùm chăn, nước mắt thấm ướt gối. Viết những dòng bịa đặt trong nhật ký, tôi thấy mình như kẻ phản bội gia đình. Nhưng nếu không viết, tôi sẽ chẳng có gì bỏ bụng. Tôi giằng xé giữa sợ hãi và lương tâm.
Ngày giỗ đến gần, dì càng thúc ép. “Viết cay độc hơn, dài hơn,” bà ra lệnh. Tôi cắn bút, run run chép những điều trái tim không muốn. Nhưng sau đó, tôi lén chép lại sự thật vào một cuốn vở khác: nỗi nhớ mẹ, nỗi tủi thân, và cả những lời dì dọa nạt. Tôi giấu kỹ dưới đáy cặp, hy vọng một ngày sẽ có người tin.
Ngày giỗ mẹ, họ hàng tề tựu đông đủ. Gian bếp rộn ràng mùi khói hương, tiếng bát đũa. Dì mặc áo dài, nở nụ cười giả tạo, dúi cuốn nhật ký xanh vào tay tôi:
— Lát nữa, con sẽ đọc trước bàn thờ. Nhớ đấy.
Tôi tái mặt, tim đập thình thịch. Giờ phút đó đến nhanh hơn tôi tưởng. Giữa gian thờ nghi ngút, dì đẩy tôi lên, giọng ngọt ngào:
— Cháu xin phép đọc vài dòng nhật ký tâm sự…
Mọi ánh mắt đổ dồn vào tôi. Bố nhìn con với niềm tin hồn nhiên, ông bà nội khẽ gật đầu chờ đợi. Trong tay tôi, cuốn sổ xanh như hòn đá nặng hàng chục cân. Tôi mở trang đầu, chữ mình viết nguệch ngoạc. Những lời lẽ bịa đặt bỗng thành mũi dao chĩa vào tim.
Khoảnh khắc ấy, tôi nhớ mẹ. Nếu mẹ còn sống, mẹ sẽ muốn tôi làm gì? Nói dối để tồn tại, hay nói thật để được giải thoát?
Tôi hít một hơi thật sâu. Rồi tôi không đọc cuốn sổ xanh. Thay vào đó, tôi lôi từ cặp ra cuốn vở cũ kỹ kia. Giọng tôi run nhưng rõ ràng:
— Đây… mới là nhật ký thật của con.
Không khí lặng như tờ. Tôi bắt đầu đọc: nỗi nhớ mẹ, sự cô độc, những bữa cơm bị bỏ đói, những lần bị ép bịa điều xấu về gia đình. Tiếng tôi vỡ ra, nghẹn ngào nhưng kiên quyết:
— Con không muốn lừa dối bố, cũng không muốn xúc phạm ông bà. Con chỉ muốn được sống như một đứa trẻ bình thường.
Họ hàng xôn xao. Ông bà nội run rẩy, rơi nước mắt. Bố đứng sững, mặt tái nhợt, rồi quay phắt sang dì Hạnh. Bà ta tái mét, miệng lắp bắp:
— Nó… nó bịa! Tôi đâu có…
Nhưng những ánh mắt phẫn nộ đã dồn xuống. Bố gầm lên, tiếng ông lần đầu tiên như tiếng sấm:
— Đủ rồi!
Cả họ lặng đi. Bố bước đến ôm chầm lấy tôi. Tôi gục vào vai ông, bật khóc như chưa bao giờ khóc.
Sau ngày hôm đó, dì Hạnh bỏ đi. Người ta kháo nhau bà thấy xấu hổ, không còn mặt mũi ở lại. Bố ngồi bên tôi, nắm chặt tay, nói trong tiếng nấc:
— Con trai, bố xin lỗi. Bố đã quá mù quáng, để con chịu nhiều đau khổ. Từ giờ, sẽ không ai được phép bắt con sống trong sợ hãi nữa.
Tôi gật đầu, lòng nhẹ đi một nửa.
Tối hôm ấy, tôi lại mở cuốn vở. Trang cuối cùng, tôi viết:
“Hôm nay, con đã chọn nói thật. Con đã bảo vệ bố, ông bà, và cả chính mình. Mẹ ơi, ở nơi xa, mẹ có nghe thấy không? Con không còn sợ nữa. Con sẽ lớn lên bằng sự thật và tình thương, chứ không phải bằng dối trá và bạo lực.”
Ngọn đèn trên bàn học sáng vàng ấm. Ngoài kia, gió thổi rì rào qua vườn chuối. Lần đầu tiên sau nhiều năm, tôi thấy lòng mình an yên.